Ko je sagradio ovu sibirsku letnju palatu i zašto?

Ko je sagradio ovu sibirsku letnju palatu i zašto?




Stručnjaci i dalje nisu rešili zagonetku misteriozne, 1.300 godina stare strukture na ostrvu usred jezera.

Locirana na ostrvu, sa kulama i zidovima u obliku kvadrata koji su delovali neprobojno, na prvi pogled se čini da je struktura predstavljala drevnu tvrđavu ili kremlj za odbijanje neprijatelja. Drugi veruju da je 1.300 godina stara struktura u ruralnom Sibiru imala više mistična svojstva i da je možda bila letnja palata, manastir ili čak astronomska opservatorija.

Šta god da je, više od veka nakon što je prvi put istražena, arheolozi nisu odmakli dalje u otkrivanju tajni Por-Bažina, ko ga je sagradio ni zašto.

Najverovatnije izgrađen 757. godine naše ere, kompleks je fascinirao i podjednako frustrirao mnoge stručnjake u XIX veku, budući da se nalazi na sred Tere-Kola, jezera na velikoj nadmorskoj visini u Tuvi.

Prvi put istražen 1891. godine, uz manje istražne radove izvedene između 1957. i 1963. godine, tek je 2007. godine lokalitet podrobno istražen. Arheolozi su otkrili glinene table sa otiscima ljudskog stopala, izbledele crteže na gipsu na zidovima, ogromne kapije i delove nagorelog drveta. Međutim, ništa ne ukazuje na konačan odgovor zašto je struktura izgrađena, a iskopavanje se nastavlja.

"Por-Bažin se tretira kao jedan od najmisterioznijih arheoloških spomenika u Rusiji.", navodi se na zvaničnoj internet prezentaciji kompleksa koji je od Moskve udaljen oko 3.800 kilometara.

"Navodno je izgrađen u periodu Ujgurskog kaganata, nomadskog carstva od 744-840. godine naše ere, ali je nejasno zbog čega su sagradili tvrđavu na tako usamljenom mestu, daleko od velikih naselja i trgovinskih ruta. Arhitektura takođe otvara mnoga pitanja i podseća na modele idealnih kineskih gradova-palata."

Por-Bažin, što se može prevesti kao "glinena kuća" na tuvinskom jeziku, nalazi se u samom centur Evroazije, na granici Rusije i Mongolije. Leži na malom ostrvu u jezeru visoko smeštenom u planinama između Sajana i Altaja, oko pet milja istočno od izolovanog naselja Kungurtuk u južnom Sibiru.

Lasersko mapitanje lokaliteta pre prvog velikog iskopavanja 2007. godine pomoglo je stručnjacima da naprave 3D model onoga kako je zajednica mogla da izgleda. Uprkos starosti, delovi strukture su veoma dobro očuvani kada su arheolozi stigli da prouče 3,5 hektara lokaliteta, sa jasno vidljivim zidovima.

Spoljni zidovi imaj u10 metara visine i 12 metara širine i formiraju kvadrat, stvarajući ono što su mnogi interpretirali kao zaštitno kremljoliko utvrđenje. Glavna kapija je otkrivena, otvarajući se u dva uzastopna dvorišta spojena drugom kapijom.

Unutrašnji zidovi su bili manji, oko jednog metra visine, formirajući obod zgrada, gde su velike građevine bile u centru lokaliteta. Neki zidovi i paneli bili su prekriveni gipsom obojenim horizontalnim crvenim štraftama. Glavni kompleks u unutrašnjem dvorištu imao je dvodelnu centralnu strukturu, jednu iza druge povezanu šetalištem. Imao je krov od crepa i podržan je sa 36 drvena stuba koji leže na kamenim osnovama.

Građevinski materijal i način na koji je lokalitet izgrađen, govori arheolozima da je izgrađen na tipičan kineski arhitektonski način, najverovatnije u drugoj polovini osmog veka.

Dok debate oko svrhe Por-Bažina i dalje traju, javljaju se dokazi koji ukazuju da je zajednica ili kompleks palate bio izgrađen oko budističkog manastira. Sigurno, postoji tvrdnja da je izgled tipičan za palade budističkih rajeva, kao što je navedeno na T'ang slikama.

Knjige iz tog doba takođe ukazuju na postojanje ujgurskih gradova, ogromnih građevinskih radova i tranzicije iz nomadskog do sedelačkog načina života. Zaista, možda je bilo čak 15 ovakvih naselja samo u Tuvi, svi u obliku kvadrata i okruženi zidovina sa glavnom kapijom.

Ono što predstavlja najveću zagonetku za stručnjake, međutim, jeste manjak osnovnog sistema za grejanje, naročito imajući u vidu da Por-Bažin leži na oko 2.300 metara nadmorske visine i nalazi se na udaru surove sibirske klime.

Ako ništa, to ukazuje da je kompleks jedino korišćen za kratko vreme ili je korišćen kao sezonski dom u toplim letnjim mesecima. Neki stručnjaci čak kažu da je klima, ili druge prirodni događaji u regionu, doveli do napuštanja lokaliteta do kraja IX veka.

Por-Bažin leži na permafrostu sa dokazima da je topljenje tog leda - kao rezultat toplijih temperatura u proteklom veku - uzrokovalo ne samo uništenje zidova, već i dramatičan porast dubine jezerske vode.

Dok debate o poreklu bez sumnje biti nastavljenje u narednim decenijama, oni koji su videlu Por-Bažin su složni u oceni o njegovoj lepoti. Zapravo, na mnoge načine ruski predsednik Vladimir Putin to savršeno sumira. "Bio sam na mnogim mestima i video sam mnoge stvari, ali nikada nisam video ništa slično.", rekao je prilikom posete lokalitetu sa princom Albertom od Monaka 2007. godine.

[You must be registered and logged in to see this link.]