Malo o padu Rimskog Carstva...

od **Zaga** Uto 29 Dec - 14:11:40

Propast Rimskog carstva ili Pad Rimskog carstva, a takođe i Pad Rima, je istoriografski termin koji se upotrebljava za kraj postojanja Zapadnog rimskog carstva. Termin je prvi upotrebio britanski istoričar Edvard Gibon u svom delu "Opadanje i propast Rimskog carstva" iz 1776. godine. Gibon nije bio ni prvi ni poslednji koji je pokušao da otkrije razloge propasti Rimskog carstva. O popularnosti pitanja svedoči i nemački istoričar Aleksander Demant koji je 1984. sakupio ukupno 210 teorija o propasti Rima.
Tradicionalni datum pada Carstva je 4. septembar 476. godine kada je zapadnorimskog cara Romula Avgustula svrgao vođa varvarskih najamnika Odoakar. Mnogi istoričari osporavaju ovaj datum uz opasku da je Istočno rimsko carstvo (Vizantija) postojalo sve do 29. maja 1453. kada su Otomanski Turci zauzeli prestonicu carstva Konstantinopolj. Drugi ključni datumi su i smrt Teodosija Velikog 395. godine nakon koje se Carstvo podelilo na Zapadno i Istočno, prelazak brojnih varvarskih plemena preko Rajne 406. godine (Vandali, Svevi, Alani, Burgundi...) ili ubistvo zapadnorimskog vojskovođe Stilihona, posle koga je došlo do potpunog sloma i osipanja rimske vojske na Zapadu. Neki istoričari smatraju da se umesto terminom "pad" može koristiti termin "kompleksna transformacija".

[You must be registered and logged in to see this link.]

Zapadno rimsko carstvo je naziv za zapadnu polovinu Rimskog carstva nakon administrativne podele koju je uveo car Dioklecijan 286. godine. U užem, ali i širem smislu reči, ovaj termin se odnosi na zapadnu polovinu carstva u periodu između smrti cara Teodosija I 395. i svrgavanja poslednjeg zapadnorimskog cara Romula Avgustula 476. godine koje je izveo vođa varvarskih najamnika u Italiji Odoakar.
U teoriji Rimsko carstvo je i posle 286. odnosno 395. bilo jedno, jedinstveno i nedeljivo. U praksi, nakon 286. carstvom je upravljalo po nekoliko vladara, najčešće jedan na Istoku, drugi na Zapadu. Teoretski gledano, poslednji vladar jedinstvenog carstva bio je Teodosije Veliki koji je na samrti 395. podelio carstvo između svoja dva sina — starijem Arkadiju je ostavio Istok, mlađem Honoriju Zapad. Nakon toga, zapadni carevi su vladali prvo iz Milana, a posle 402. iz Ravene. Posle 407. počelo je ubrzano slabljenje Zapadnog rimskog carstva usled navala varvara (Goti, Vandali, Franci i dr.) koji su počeli da se naseljavaju unutar granica carstva i da ga dele između sebe i da osnivaju sopstvene kraljevine. Posle 455. zapadnorimski car je faktički vladao samo Italijom, a 4. septembra 476. Romul Avgustul je svrgnut. Poslednji titularni car bio je Julije Nepot, koji je umro u Dalmaciji 480. godine. Nakon 476, odnosno 480, varvarski vladari Italije, poput Odoakra i Teodorika, smatrani su za namesnike rimskog cara iz Konstantinopolja, ali su u praksi vladali kao nezavisni vladari.
Istočnorimski (vizantijski) car Justinijan I je pokušao u 6. veku da obnovi rimsku vlast na Zapadu i njegove vojskovođe su zauzele Italiju, Afriku i mediteransku obalu Hispanije. Međutim, ovaj poduhvat jer bio kratkog veka, mada se direktno vizantijsko prisustvo u Italiji osećalo sve do 1071. godine. Ukratko, posle svrgavanja Romula Avgustula, rimska vlast u Zapadnoj Evropi je bila više fiktivna nego stvarna, tako da se 476. tradicionalno smatra za početak nove istorijske epohe — srednjeg veka.

[You must be registered and logged in to see this link.]