Akropolj u klasično doba

Akropolj (grčki akros, vrh, polis, grad), doslovce znači grad na brdu. Rani naseljenici su, radi odbrane, birali uzvišeno zemljište, najčešće brdo sa strmim stranama, i ta rana utvrđenja su u mnogim delovima sveta postala središte velikih gradova koji su se razvijali u podnožju.

Reč „akropolj“, iako je grčkog porekla i najčešće se vezuje za grčke gradove (Atinu, Arg, Tebu i Korint), može se primeniti i na slična utvrđenja u Rimu, Jerusalimu, keltskoj Bratislavi, u Maloj Aziji, čak i na Zamak na brdu u Edinburgu.

Najpoznatiji primer akropolja je Atinski Akropolj, koji je, zbog istorijskih asocijacija i poznatih građevina koje su na njemu sagrađene, opštepoznat samo kao „Akropolj“.

Zbog svog klasičnog grčko-rimskog stila, ruševine Misije San Huan Kapistrano („Velika kamena crkva“) u Kaliforniji u SAD nazvane su „Američki akropolj“.

U drugim delovima sveta utvrđenjima na brdu davana su druga imena, na primer „alcázar“. U centralnoj Italiji, mnoge male seoske zajednice su sagrađene u podnožju utvrđenih gradova poznatih kao „La Rocca“.

Izraz „akropolj“ se takođe koristi da opiše središnji kompleks građevina kao što su trgovi i piramide u gradovima Maja, na primer u Tikalu i Kopanu.

Za vreme Persijskih ratova Akropolj je bio opljačkan (480 - 479 godine pne). Veličanstveni spomenici koji se danas na ovim prostorima mogu videti datiraju iz zlatnog Periklovog perioda kada su obnovljeni, oko 460 - 429 godine p. n. e.

Od tog doba, i tokom celog Srednjeg veka, Akropolj je ostao skoro netaknut. Mnogobrojni osvajači izvršili su dodatna utvrđivanja, ukrašavanja i izmene na Akropolju.

Stenovito uzvišenje Akropolj, visine oko 150 m, nalazi se u centru doline Atike. Vrh čini platforma dimenzija 300h150 m i pristup vrhu je jedino moguć sa zapadne strane. Na ostalim stranama, još od antičkog doba postoje izvori pitke vode.
Muzej je smešten na jugoistočnom uglu Akropolja. U njemu se čuvaju arheološki eksponati po hronologiji svog nastanka, počevši od Arhajskog (800 - 600 godine p. n. e.), preko Klasičnog (500 - 400 godine p. n. e.) i Helenističkog (300 godine p. n. e.) do Rimskog perioda. Među mnogobrojnim drugim istaknutim umetničkim delima koja su smeštena u 9 prostorija muzeja, tu se nalaze skulpture i reljefi sa skulptura, koji pripadaju frizevima, pedimentima, i metopama, Partenona, Erehteijona i Hrama Atine Nike. Takođe se može videti i zbirka "Kora" (šest statua mladih devojaka sa karakterističnim arhajskim osmehom na licu).



[You must be registered and logged in to see this link.]