Republika Srpska

Republika Srpska je formirana 9.1. 1992. pod nazivom Srpska Republika Bosna i Hercegovina, od strane predstavnika srpske nacionalnosti u organima vlasti tadašnje Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine, još uvijek formalno u sastavu SFRJ. Već ranije, tokom raspada SFRJ, na područjima sa srpskom većinom su se formirali paralelni organi vlasti, uključujući i tzv. srpske autonomne oblasti i opštine i druge entitete.

Skupština bosanskohercegovačkih Srba, formirana 24.10. 1991., je 28.2. 1992. donijela Ustav Srpske republike Bosne i Hercegovine, kojim se odredilo da teritorija republike obuhvaća sledećih 70 opština: Banjaluka, Bihać, Bijeljina, Bileća, Bosanska Dubica, Bosanska Gradiška, Bosanska Krupa, Bosanski Brod, Bosanski Novi, Bosanski Petrovac, Bosanski Šamac, Bosansko Grahovo, Bratunac, Brčko, Bugojno, Čajniče, Čapljina, Čelinac, Derventa, Doboj, Donji Vakuf, Drvar, Foča, Gacko, Glamoč, Han-Pijesak, Ilijaš, Jajce, Kalinovik, Kladanj, Ključ, Konjic, Kotor-Varoš, Laktaši, Livno, Lopare, Ljubinje, Milići, Modriča, Mostar, Mrkonjić-Grad, Nevesinje, Olovo, Petrovo, Prijedor, Prnjavor, Rajlovac, Rogatica, Rudo, Pale, Skender Vakuf, Sokolac, Srbac, Srebrenica, Srebrenik, Stari grad Sarajevo, Stolac, Šekovići, Šipovo, Teslić, Trebinje, Turbe, Tuzla, Ugljevik, Višegrad, Vlasenica, Vogošća, Zavidovići, Zvornik, Žepče.[5] Istom odlukom je Republika proglašena dijelom jugoslovenske federalne države.

Nakon provedenog referenduma Bosna i Hercegovina 5.4. 1992. proglašave nezavisnost, Srpska Republika Bosna i Hercegovina proglašava 7.4. 1992. godine odvajanje od Bosne i Hercegovine i ostanak u Jugoslaviji. Ime republike je promijenjeno u Republika Srpska 12.8. 1992. Rat u BiH je bio počeo nekoliko dana prije proglašenja nezavisnosti Bosne i Hercegovine.

Na početku rata su bosanskosrpske snage potpomognute s JNA stekle nadzor nad oko 60-70 % teritorija predratne BiH. Politički dogovor velikih sila podržan od strane Miloševića i Tuđmana o podjeli Bosne i Hercegovine na Republiku Srpsku i Federaciju Bosnu i Hercegovinu u odnosu 49 % naprema 51 % je postignut 1994., ali do njegove vojne provedbe dolazi tek u ljeto 1995. godine kada bosanskosrpske snage eliminiraju bošnjačke "zaštićene zone" u istočnoj Bosni i kada Hrvatske vojska zajedno s vojskom Bosne i Hercegovine zauzima zapadne dijelove države.

Nakon primirja su započeli pregovori u Daytonu koji su 21.11. 1995. doveli do potpisivanja Daytonskog mirovnog sporazuma.Njime je Republika Srpska međunarodno priznata kao jedan od dva entiteta koji čine Bosnu i Hercegovinu (drugi entitet je Federacija Bosne i Hercegovine). Republika Srpska obuhvata 49% teritorije Bosne i Hercegovine, a Federacija Bosne i Hercegovine 51%. Arbitražnom odlukom o statusu Brčkog, te uspostavljanjem Distrikta Brčko BiH 2000. godine, posjed teritorije oba entiteta je smanjen za otprilike 0.5 - 1.0 %.

Tokom proteklih godina, neke ingerencije Republike Srpske izričito definisane dejtonskim ustavom i njegovim aneksima prenesene su na nivo Bosne i Hercegovine (carinska i granična služba, vojska, pravosuđe - osnivanjem Suda BiH i Visokog sudskog i tužilačkog savjeta itd.).

Demografija

Po podacima Republičkog zavoda za statistiku broj stanovnika Republike Srpske je u porastu[1]. Po njihovim procenama u RS je:

* 2001. godine živjelo 1.447.477 stanovnika
* 2002. - 1.455.446 stanovnika
* 2003 - 1.463.465 stanovnika
* 2004. - 1.471.529 stanovnika i
* 2005. 1.479.634 stanovnika

Stanovništvo Republike Srpske je nakon etničkog čišćenja velikih razmera za vreme rata u BiH postalo gotovo u potpunosti srpsko.[6]

Opštine i gradovi

Republika Srpska se sastoji iz 61 opštine i dva grada, Banje Luke i Istočnog Sarajeva (čine ga opštine: Istočni Stari Grad, Istočna Ilidža, Istočno Novo Sarajevo, Pale, Sokolac i Trnovo. Grad Brčko (38.479) nalazi se u Distriktu Brčko, koji je pod zajedničkom upravom Republike Srpske i Federacije Bosne i Hercegovine. Mnogi gradovi Republike Srpske su u vrijeme civilnog rata u Bosni i Hercegovini dobili prefikse izvedene od pridjeva srpski: Srpski Brod (Brod), Srbinje (Foča), Srpsko Sarajevo (Istočno Sarajevo), itd. Kasnije su mnogim od ovih gradova vraćena stara imena ili su dobili nova imena bez prefiksa srpski. Primjera radi, današnji Brod se prije rata zvao Bosanski Brod, da bi mu tokom rata ime bilo promijenjeno u Srpski Brod, a danas se zove samo Brod.

[You must be registered and logged in to see this link.]

[You must be registered and logged in to see this image.]