Praistorija i podela

od **Zaga** Uto 9 Feb - 13:51:33

PRAISTORIJA

Praistorijsko doba ili doba prvobitnih ljudskih zajednica počinje pojavom čovjeka (nekoliko stotina hiljada godina p.n.e.) i traje do pojave prvog klasnog društva i države i do pojave prvih pisanih spomenika (4000-3000 godina p.n.e). To je period prvog - besklasnog društva. Najveći dio prvobitne ljudske zajednice protekao je u razvoju čovjekolikog bića od tzv. kromanjonca, koje se smatra prvim razumnim ljudskim bićem koje je živjelo 40.000 godina prije našeg vremena.
Prvobitna zajednica je bila najduži i najteži dio ljudske borbe u savlađivanju prirode. Za izradu oruđa i oružja čovjek je koristio kamen, drvo i kost, a tek pri kraju ovog razdoblja počeo je da koristi i metal.
Čovjek je živio u surovoj klimi, okružen mnogobrojnim neprijateljima - divljim zvjerima. U borbi za goli fizički opstanak on je bio prinuđen se služi sa raznim pomoćnim predmetima, koje su nalazili gotove u prirodi (kamen, motka...). U početku je to korištenje predmeta bilo nagonsko, ali je kasnije postalo svjesno. Praljudi počinju da podešavaju te predmete da bi lakše rukovali njima, pa su tako nastala prva oruđa i oružja. Time se čovjek odvojio od životinjskog carstva i postao razumno biće. Zato se slobodno može reći: RAD JE STVORIO ČOVJEKA!!!

Praistorija se dijeli na dva velika razdoblja:
- kameno doba
- metalno doba

KAMENO DOBA

Kameno doba se dijeli na peleolit (grč. palaios-stari, lithos-kameni) - starije kameno doba i neolit (grč. neos-novi, lithos-kameni) - mlađe kameno doba. Paleolit je trajao od postanka čovjeka do XIII milenijuma p.n.e. a neolit od XIII do IV milenijuma p.n.e.
Paleolit
U stalnoj borbi sa silama prirode, nepogodama i divljim životinjama, čovekolika bića se postepeno i veoma sporo razvijaju. Najstarije ljudske zajednice bile su horde. Horde su zajednice prvobitnih ljudi spontano nastale zbog odbrane od zvjeri i drugih neprilika i zbog razmnožavanja. To su bile zajednice sakupljača plodova i lovaca. Paleoliski ljudi su pravili svoje prvo oruđe i oružije od krubo klesanog kamena. Pored kamena, upotrebljavali su i drvo. Tokom vremena oruđa i oružija su usavršavana kako bi bila podesnija za rukovanje. U starijem kamenom dobu ljudi nisu gradili stalna staništa, nego su lutali u potrazi za hranom i koristila prirpdna skloništa - krošnje drveća i pećine. Ipak, u tom periodu čovjek je bio društveno biće koje je ovladalo govorom i time se definitivno odvojilo od životinjskog carstva. U poznom paleolitu se javljaju začeci likovne umjetnosti, koja u početku ima magijski karakter. Po zidovima pećina ljudi su dosata vjerno slikali konture životinja i scene iz lova. Izrađuju i skulpture od kostiju, najčešće jelena i žene. U periodu kada je lov čovjeku bio glavno zanimanje, pojavio se totemizam - obožavanje određene vrste životinja. U ovom periodu čovjek je počeo da koristi vatru, koja mu je olakšala život u surovoj prirodi. Upotreba vatre predstavlja prekretnicu u daljem razvitku ljudskog roda.
Neolit
Glačajući kamen, ljudi su dobijali fine i oštre predmete kakve ranije nisu imali - sjekire, strugove, svrdla, noževe, motilke... Pored koplja, čovjek je izgradio luk i strijelu, čime je usavršio lov. Korišćenjem glačanok kamenog oružija i oruđa promjenio se život ljudi. Pomoću oštre i izglačane sjekire ljudi su počeli da krče šume, da se naseljavaju uz obale jezera i rijeka gdje podižu stalna naselja. Gradili su zemunice - staništa koja su ukopana u zemlju, i sojenice - drvene kuće ili kuće od šiblja podignute iznad vode. Ljudi su pripitomili neke vrste životinja i počeli da se bave stočarstvom. Od stoke su prvo upotrebljavali meso, a kasnije mlijeko za hranu, i kožu i dlaku za pravljenje odjeće i obuće. Iz saklupljanja plodova postepeno se razvila zemljoradnja. Prelazkom na zemljoradnju i stočarstvo javila se prva velika društvena podjela rada i prva razmjena proizvoda - između stočarskog i zemljoradničkog stanovništva.Napredak u proizvodnji stedsava za život uslovio je promjene i u društvenom uređenju. Da bi se proizvodnja uspješno obavljala bio je potreban zajednički rad. Hordu postepeno zamjenjuje rod - zajednica zasnovana na krvnom srodstvu. Preovlađivao je tzv. matrijarhalni rod - matrijarhat (lat. mater-majka, grč. arhein-vladati), u kome starešinstvo pripada ženi. To je bilo uslovljeno ulogom žene u proizvdnji, koja je bila značajnija od uloge muškarca. U samom početku neolita razvilo se grnčarstvo. Covjek je bez grnčarskog kola izrađivao različito posuđe od gline koje mu je služilo za spravljanje i čuvanje hrane.

METALNO DOBA

Usavršavajuci izradu oruđa i oružja, ljudi su krajem neolita pronašli metal i poceli od njega da izrađuju oruđe i oruzje. Tako je u razvoju prvobitne zajednice odpočeli metalno doba, njen prvi period. Prvi pronađen metal bio je bakar, od koga su prvobitni ljudi vec u IV i III milenijumu p.n.e pravili oštrice za koplja, udice, noževe i sjekire. Međutim, bakar nije bio dovoljno čvrst te su se bakarna oružja lako lomila. Ljudi su tad poceli da mješaju bakar i kalaj i tako su dobili bronzu, a bronzana oruzja su bila čvršća i trajnija od bakarnih. Zato je bronza bila pogodna za izradu oruđa - rala sa metalnim raonikom, sjekire, motike, kao i za izradu oružja - mača, koplja i štita. Veliki napredak u proizvodnji odpočeo je pronalaskom gvožđa, poslednjih stoljeća II milenijuma p.n.e. jer su tad znatno usavršena sredstava za proizvodnju. U zemljoradnji je odpočela upotreba rala sa gvozdenim raponikom i gvozdane motike, zatim se pojavila zaprega, kao i kola za prevoz tereta. Vazna je i pojava zanata - sto je dovelo do druge velike podjele rada, do odvajanja zanatstva od zemljoradnje- i trgovine, sa kojom i treca drustvena podjela rada. U metalno doba ljudi su zivjeli u naseljima. Ponekad su podizala naselja na kolju - na rijekama i jezerima. Takva naselja nazivaju se sojenice. Upotreba kola i izrada većih lađa omogucuje prenos tereta i ljudi na vece daljine, tako da su veze izmedju udaljenih krajeva postale zivlje i redovitije. Ljudsko drustvo u metalno doba prelazi iz prvobitne zajednice u civilizaciju i prva klasna društva.

od **elmir.h** Ned 25 Sep - 19:33:44

Prahistoriju, šire možemo podijeliti i ovako:

Paleolit ( starije kameno doba )
Mezolit (srednje kameno doba )
Neolit ( mlađe kameno doba )
Eneolit - metalno doba ( bakarno, bronzano i željezno doba ).

Praistorija i podela

Praistorija i podela

Re: Praistorija i podela